วันอังคารที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๖

แนวคิดพื้นฐานของนวัตกรรมทางการศึกษา
          ปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลอย่างมาก ต่อวิธีการศึกษา ได้แก่แนวความคิดพื้นฐานทางการศึกษาที่เปลี่ยนแปลงไป อันมีผลทำให้เกิดนวัตกรรมการศึกษาที่สำคัญๆพอจะสรุปได้ 4 ประการ ดังต่อไปนี้

     1.ความแตกต่างระหว่างบุคคล (Individual Difference) การจัดการศึกษาของไทยได้ให้ความสำคัญในเรื่องความแตกต่างระหว่างบุคคลเอาไว้อย่างชัดเจนซึ่งจะเห็นได้จากแผนการศึกษาของชาติให้มุ่งจัดการศึกษาตามความถนัดความสนใจ และความสามารถ ของแต่ละคนเป็นเกณฑ์ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนได้แก่ การจัดระบบห้องเรียนโดยใช้อายุเป็นเกณฑ์บ้าง ใช้ความสามารถเป็นเกณฑ์บ้าง นวัตกรรมที่เกิดขึ้นเพื่อสนองแนวความคิดพื้นฐานนี้ เช่น

          -การเรียนแบบไม่แบ่งชั้น (Non-Graded School)
          -แบบเรียนสำเร็จรูป (Programmed Text Book)
          -เครื่องสอน (Teaching Machine)
          -การสอนเป็นคณะ (Team Teaching)
          -การจัดโรงเรียนในโรงเรียน (School within School)
          -คอมพิวเตอร์ช่วยสอน (Computer Assisted Instruction)

     2.ความพร้อม (Readiness) เดิมทีเดียวชื่อกันว่า เด็กจะเริ่มเรียนได้ก็ต้องมีความพร้อมซึ่งเป็นพัฒนาการตามธรรมชาติ แต่ในปัจจุบันการวิจัยทางด้านจิตวิทยาการเรียนรู้ ชี้ให้เห็นว่าความพร้อมในการเรียนเป็นสิ่งที่สร้างขึ้นได้ ถ้าหากสามารถจัดบทเรียน ให้พอเหมาะกับระดับความสามารถของเด็กแต่ละคน วิชาที่เคยเชื่อกันว่ายาก และไม่เหมาะสมสำหรับเด็กเล็กก็สามารถนำมาให้ศึกษาได้ นวัตกรรมที่ตอบสนองแนวความคิดพื้นฐานนี้ได้แก่ ศูนย์การเรียน การจัดโรงเรียนในโรงเรียน นวัตกรรมที่สนองแนวความคิดพื้นฐานด้านนี้ เช่น

          -ศูนย์การเรียน (Learning Center)
          -การจัดโรงเรียนในโรงเรียน (School within School)
          -การปรับปรุงการสอนสามชั้น (Instructional Development in 3 Phases)

     3.การใช้เวลาเพื่อการศึกษา แต่เดิมมาการจัดเวลาเพื่อการสอน หรือตารางสอนมักจะจัดโดยอาศัยความสะดวกเป็นเกณฑ์ เช่น ถือหน่วยเวลาเป็นชั่วโมง เท่ากันทุกวิชา ทักวันนอกจากนั้นก็ยังจัดเวลาเรียนเอาไว้แน่นอน เป็นภาคเีรียน เป็นปี ในปัจจุบันได้มีความคิดในการจัดเป็นหน่วยเวลาสอนให้สัมพันธ์กับลักษณะของแต่ละวิชาซึ่งใช้เวลาไม่เท่ากับบางวิชาอาจใช้ช่วงสั้นๆแต่สอนบ่อยครั้ง การเรียนก็ไม่จำกัดอยู่แต่เฉพาะในโรงเรียนเท่านั้น นวัตกรรมที่สอนงแนวความคิดพื้นฐานด้านนี้ เช่น

          -การจัดตารางสอนแบบยืดหยุ่น (Flexible Scheduling)
          -มหาวิทยาลัยเปิด (Open University)
          -แบบเรียนสำเร็จรูป (Programmed Instruction)
          -การเรียนทางไปรษณีย์
     4.ประสิทธิภาพในการเรียน การขยายตัวทางวิชาการ และการเปลี่ยนแปลงของสังคม ทำให้มีสิ่งต่างๆที่คนจะต้องเรียนรู้เพิ่มขึ้นมาก แต่การจัดระบบการศึกษาในปัจจุบันยังไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอจึงจำเป็นต้องแสวงหาวิธีการใหม่ที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น ทั้งในด้านปัจจัยเกี่ยวกับตัวผู้เรียน และปัจจัยภายนอก นวัตกรรมในด้านนี้ที่เกิดขึ้น เช่น

          -มหาวิทยาลัยเปิด
          -หารเรียนทางวิทยุ การเรียนทางโทรทัศน์
          -การเรียนทางไปรษณีย์ แบบเรียนสำเร็จรูป
          -ชุดการเรียน

นวัตกรรมทางการศึกษาต่างๆที่กล่าวถึงกันมากในปัจจุบัน
          E-learning